همشهری آنلاین - زهرا کریمی : سال ۱۳۹۷ دوچرخه‌های اشتراکی باعث شکل جدیدی از حمل و نقل انفرادی در شهر تهران شدند. براساس آمارهای موجود استفاده از این دوچرخه‌ها با استقبال ۶۰ هزار نفری تهرانی‌ها مواجه شد و ۷۰۰ هزار سفر روزانه را به ثبت رسانید. اواخر سال گذشته بود که سرپرست معاونت حمل و نقل پاک و آموزش سازمان حمل و نقل ترافیک از ورود اسکوترهای اشتراکی به معابر عمومی شهر تهران خبر داد. برای مطلع شدن از چند و چون این موضوع گفت و گویی با یعقوب آزاده دل انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
استقبال ۶۰ هزار نفری پایتخت‌نشینان از دوچرخه‌های اشتراکی، می‌تواند موفقیت طرح فعالیت اسکوترهای برقی را تضمین کند؟
تهران با این حجم جمعیت و ترددهای میلیونی دیر یا زود باید مانند شهرهای بزرگ جهان، تکنولوژی را به خدمت خود بگیرد تا بتواند امکانات خوبی به شهروندانش ارائه بدهد. اکنون دیده می‌شود که برخی از شهروندان برحسب شرایط به جای استفاده از موتور و خودروی شخصی برای ترددهایشان به این وسیله حمل و نقل انفرادی و ایمن روی آورده‌اند اما تهیه این وسیله شاید برای همه امکان پذیر نباشد بنابراین شهرداری تهران برای حمایت و رسیدن به اهداف جامع در این‌باره نیز مانند دوچرخه‌های اشتراکی ورود کرده است.
آیا استفاده از اسکوترها را برای مسیرهای خاصی از تهران طراحی کرده‌اید؟
در شهرهای بزرگ جهان، مسیرهای خاص مانند مناطق اداری و تجاری برای اسکوتر تعریف شده چون ورود خودرو و موتورسیکلت با محدودیت مواجه است و این شرایط سبب شده تا رقیب خوبی با سایر وسایل حمل و نقل به شمار آید. اما به طور حتم در تهران با مشکل مواجه خواهیم شد چون خودرو و موتورسیکلت چندان با محدودیتی مواجه نیستند بنابراین فرهنگ استفاده از اسکوتر همانند دوچرخه‌های اشتراکی در تهران زمان می‌برد.
یعنی قرار نیست اسکوتر برقی اشتراکی در تهران چندان توسعه پیدا کند؟
آغاز فعالیت اسکوترهای برقی در خیابان‌های شهر در سال ۱۴۰۱، برخی از کریدورهای حمل و نقلی پایتخت خواهد بود ضمن اینکه منوط به تامین تعداد اسکوتر مورد نیاز توسط شرکت‌های طرف قرارداد با شهرداری تهران است. در حال حاضر برخی شرکت‌ها در تعدادی از بوستان‌ها اسکوترهای برقی را برای استفاده مستقر کرده‌اند. شهرداری تهران حمایت اولیه را با هدف بالا بردن شناخت مردم و هم سرمایه گذاران در دستور کار قرار داده است. برای استفاده از این وسیله حمل و نقل نیز اپلیکیشنی طراحی شده که شهروندان با ثبت نام می‌توانند عضو شوند و از اسکوترها استفاده کنند.
تکلیف فعالیت دوچرخه‌های اشتراکی چه می‌شود، آیا قرار است جمع آوری شوند؟
تنها شرکتی که به منظور ترویج هوای پاک در تهران با دوچرخه‌های اشتراکی وارد این عرصه شد، شرکت بیدود بود. اما قرارداد حمایتی این شرکت در شهرداری تهران به پایان رسیده و هنوز قرارداد جدیدی با شرکت بیدود منعقد نشده است. قرار بر این است تا اسناد مناقصه جدید به گونه‌ای تنظیم شود که هر شرکتی با هر نوع دوچرخه‌ای که دارد بتواند در شهر تهران خدمات ارائه دهد؛ بنابراین اکنون در حال تهیه اسناد جدید برای این موضوع هستیم تا هر شرکتی توان ارائه حداقل تعداد دوچرخه هوشمند اشتراکی را داشته باشد، بتواند با شهرداری تهران قرارداد امضا کند. هدف از مدل قرارداد جدید این است که شهروندان با کمترین هزینه به دوچرخه‌ها دسترسی پیدا کنند. هزینه تمام شده سفرها برای شهروندان مربوط به شرکت‌های سرمایه گذار است، هر چند شهرداری با قبول کردن بخشی از هزینه‌ها، قیمت را کاهش داده است اما شهروندان برای هر نیم ساعت مبلغ ۵ هزار تومان هزینه پرداخت می‌کردند و برای عضویت یکساله ۲۵۰ هزار تومان هزینه می‌دادند.
البته استقبال از دوچرخه‌های اشتراکی چشمگیر بود به گونه‌ای که حدود ۶۰ هزار نفر از شهروندان تهرانی عضو سامانه دوچرخه‌های اشتراکی شده و سالانه بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار سفر در شهر تهران با این وسیله انجام می‌شد. نیمه اول سال به دلیل مساعد بود آب و هوا، سفرها به اوج خودش می‌رسید و در نیمه دوم تعداد سفرها کمتر بود. بیشترین سفرها با دوچرخه‌های اشتراکی در تهران کاری و تحصیلی است و بیشترین تقاضا برای دوچرخه‌ها در ساعت‌های پیک ترافیکی و روزهای شنبه تا چهارشنبه هفته است و سه سال گذشته روزهای سه‌شنبه برحسب شعار «سه شنبه‌های بدون خودرو» تقاضای برای استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی بیش از روزهای دیگر هفته شد و برعکس روزهای جمعه و پنج شنبه کمترین تقاضا در سامانه به ثبت رسیده است. همان طور که گفتم ما نیز تلاش می‌کنیم استفاده از این وسیله را حفظ کنیم.
